Go Ski

Eelke heeft een geinig filmpje gemaakt van het skiën. En ik maakte de foto's!

http://www.eelke.net/lj/goski2.gif

Lekker goedkoop

21 TOT EN MET 26 FEBRUARI 2009

Op wat gesmoorde kreten van beneden na, is het stil in de stoeltjeslift. Doodstil. En hoe hoger je komt, hoe doodstiller het wordt. De sneeuw ligt metershoog tussen de dennenbomen, de takken buigen zuchtend onder het gewicht. Uit een eenzaame schoorsteen kringelt rook.

De top van de Lysa Hora, komt in zicht. In de dikke mist, want bij 1312 meter zit je net in de wolken. Ineens vraagt mijn ski-juf Stanja, die al een tijdje bedenkelijk had gekeken: 'Waarom zijn jullie met zoveel naar dit skigebied gekomen?' Jullie zijn ik en mijn dertien vrienden, die allemaal naar Rokytnice nad Jizerou gelift zijn voor een weekje skiën en snowboarden. 'Waarom zijn er sowieso zoveel Nederlanders hier?,' vraagt Stanja.

Ik twijfel, terwijl de lichten van het uitstapstation nu wel heel dichtbij komen. Kan ik het maken om ons Nederlanders af te schilderen als bekrompen geldwolven? Want zo lijkt het soms wel een beetje als ik bij de lift sta te wachten. De vele Nederlandse gezinnen die ook in de rij staan, voldoen aan alle clichés. Ze zijn luidruchtig, maken totaal lompe en ongepaste grappen en dringen voor. Ze doen alsof het hele skigebied van hen is. ' Maar aan de andere kant, waar kun je nog met het hele gezin skiën, zonder meteen failliet te gaan? Frankrijk, Oostenrijk en Zwitserland vallen dan af. Dus Tsjechië is een prachtig alternatief. Want ja, wel goedkoop.

De (privé!) skilessen in Rokytnice kostten 10 euro per uur. Het huren van de ski's 6 euro per dag. Lunchen deden we voor 4 euro, inclusief een drankje en vijf dagen logeren inclusief ontbijt en (eenvoudig) diner kon al voor 137 euro. Inclusief bemiddelingskosten, de werkelijke logeerkosten kwamen op 18 euro per nacht. Het kost inderdaad 'geen drol' hier, zoals ik een Hollandse dame met kort rood haar hoorde roepen.

Maar daarnaast is Rokytnice, dat in het Reuzengebergte ligt, ook gewoon een prachtige wintersportplaats. Niet geheel sneeuwzeker, maar dit jaar kwam de sneeuw met bakken uit de hemel. Elke ochtend lag er een fonkelnieuwe poederpiste voor onze voeten. Dat maakte het skiën soms wat ingewikkeld voor beginners, want het resultaat van verse sneeuw is veel hobbels. En die zie je niet in de mist aan de top van de Lysa Hora, in het gebied Horni Domky.

Maar lager skiën kan ook, in het gebiedje Studenov, vlakbij het marktplein in het dorp. Er gaat ook een stoeltjeslift naartoe en verder kun je stijgen met prima sleepliften. Rokytnice heeft niet veel skipistes (19 kilometer in totaal, waarvan veel blauwe, twee rode en een zwarte), maar er ligt wel de langste piste van Tsjechië.

Die is niet te vergelijken met pistes in Oostenrijk of Frankrijk, maar wie daar niet erg om maalt, heeft een heerlijke wintersportvakantie. Zeker als je geen ontzettend ervaren skiër bent, want dan kan het gebied misschien wel snel gaan vervelen. Bovendien kun je prima offpiste (let wel op dat je dan niet tot je middel in de poeder komt te staan) en zijn ook de langlaufloipes erg geschikt om vanaf te skiën of boarden. En die tochtjes door het bos zijn adembenemend mooi.

De skigebieden in Rokytnice en Harrarov, dat ernaast ligt, zijn duidelijk in opkomst. Het duurt nog hooguit een jaar of vijf en dan zijn het volledig professionele skigebieden, met grote skischolen, veel aprèsskimogelijkheden en winkels. Dat is er nu allemaal nog niet en dat is de charme van Rokytnice. Net als de ongelofelijk vriendelijke mensen en de korte afstand vanaf Nederland. En ja, het is goedkoop.

'Maar dat is niet de reden dat wij hier zijn', haast ik me tegen Stanja te zeggen. 'Het is mijn eerste keer, maar de meeste van de mensen met wie ik hier ben, liften elk jaar een paar keer naar een plaats in Oost-Europa. Vorig jaar gingen ze skiën in Zakopane in Polen en nu dus hier. En dat het weinig kost, is meegenomen, maar ons gaat het vooral om de schoonheid van het prachtige Oost-Europa, dat nog altijd door velen vergeten wordt. Maar dat zo de moeite waard is!'

'Vind je dat echt?' vraagt Stanja. 'Ja!', knik ik. Het 19-jarige meisje uit Praag, dat vlak voor haar eindexamen nog snel haar geliefde sport kwam uitoefenen, raakt zichtbaar ontroerd. Snel springen we uit de lift.

Deze blog staat ook op volkskrantreizen.nl/neeltje

Zeventien jaar geleden

We schrijven het jaar 1992. Die vakantie werd ik 11. Vlak na de val van de Muur toog ik met mijn ouders naar Tsjechië. We hadden een enorm huis voor weinig geld in een klein dorpje in de Bohemen, vlakbij Praag. Het bijzondere van Tsjechië is dat veel plaatjes dezelfde naam hebben en dat leverde toen, toen niemand ooit nog van een TomTom had gehoord, lastige situaties op.

Armoede

Hoe ons dorp heette, weet ik niet meer. Maar dat we verkeerd gereden waren bleek toen we een gehucht met vijf huizen binnenreden. In no time vlogen uit alle deuren en ramen luizige kinderen in gescheurde kleren, oude dametjes met hoofddoeken en jasschorten en opaatjes met stokken. Op het dashbord lag een pakje kauwgom en een doosje zuurtjes en voordat we het wisten, zat de hele motorkap vol kinderen. Armoede. Ik had, met mijn 11 jaar, nog nooit zoiets gezien.

Het nieuwe Praag

Hoe de situatie op het Tsjechische platteland nu is, weet ik niet. Op weg naar Praag reden we een stukje weg van de snelweg, maar in het donker zag ik niet meer dan een paar huizen en bergen sneeuw. Praag zelf is wél veranderd. Stonden zich 17 jaar geleden nog drie Chinezen, een Japanner en een handjevol West-Europeanen te vergapen aan de bijzondere astronomische klok met bewegende poppen, vorig weekend stond het hele Oude Stadsplein elk uur barstens- en barstensvol toeristen. En dan was het nog niet eens zomervakantie.

De winkelstraten waren een stuk commerciëler geworden, vol uithangborden en schreeuwende muziek. De kraampjes met marionetten zag ik nergens meer op straat, terwijl mijn moeder me er in 1992 om de drie meter bij weg moest slepen. Ook de Karelsbrug was niet meer wat die geweest is. In mijn kinderlijke herinnering was die ellenlang en meters breed, vol met kraampjes, karikatuurtekenaars en nootjesverkopers. Niets van dat al vorig weekend. Maar de brug werd gerestaureerd en het sneeuwde nat.

Eigenlijk herkende ik nog maar zo weinig van Praag. Wel voelde ik het toerisme, de commercie en de ongelofelijke zomerdrukte die nu al zinderde. Niet fijn. Maar een nieuw, langer bezoek, ga ik zeker plannen. Want ik ben nog niet uitgekeken op het nieuwe, westerse Praag. Maar eerst diende er geskied te worden.

Allemaal beestjes

VAN VRIJDAG 20 OP ZATERDAG 21 FEBRUARI

Om tien over half vijf schrok ik wakker in het Praagse hostel Midtown. Met krap een uur slaap achter de kiezen was ik nog wat fuzzy, maar zag toch duidelijk een vreemde mevrouw aan het voeteneind van mijn bed staan. Ze had de broek van vriend H. vast en stak net haar hand in zijn broekzak. Op mijn kreet mompelde ze: 'Sorry, 'rong room' en verliet haastig de kamer.

Inbreker

Had ik nu een inbreker betrapt of niet? De drank in mijn hoofd maakten het denken niet makkelijker en bovendien moest ik plassen. Op de gang trof ik de dame echter weer aan, nu in het gezelschap van een meneer met het uiterlijk van Lurch uit The Addams Family. 'Joe sjoed lock jor dor, it's a very deengerous plees here', gromde de engerd. 'Yes, yes', piepte ik en spoedde me weer terug naar mijn bed. Jeetje, waren het echte dieven?

Veel tijd om erover na te denken had ik niet, want mijn dekbed jeukte. Net als mijn kussen. 'Ach, Oostblokkwaliteit', dacht ik nog. Maar in de uren daarna krabte ik mezelf steeds wakker uit mijn hazenslaapjes. Ook vriend H. lag lekker te jeuken, maar hij bleef vast in slaap. Voelde ik het nou goed? Liep er iets over mijn wang?

Kriebel

Om 7 uur werd het licht. Vanuit mijn ooghoek zag ik ze al lopen. Kleine zwarte kevertjes, met een glimmend zwart schildje op hun rug. Ze liepen ook op de muur naast mijn bed. En eentje liep er op het bed van vriend H., dat tegen het mijne aangeschoven stond. Maar er waren er meer. Kleine zwarte friemelbeestjes op het kussen, ieniemienie bewegende stipjes op het onderlaken en een heel dekbed vol met doorzichtige rode torretjes met heel kleine pootjes. Ze sprongen niet. Maar ze kriebelden wel.

Ik heb deze vrolijke vrienden (vlooien? luizen? bedbugs?) (update 10 maart 2009: het waren bedbugs én kakkerlakken!) de hele week met me meegedragen en nog steeds jeuken de bulten. Maar ik was niet de enige die last had van het hostel. Zo sliepen S. en L. midden in een keuken, waar spuiten in de keukenkastjes lagen, lagen meerdere mensen op tuinstoelkussens op de grond en sliep J. in een soort doodskist. Daarbij zag het hostel er helemaal niet uit als een hostel, maar als een woonhuis met teveel luchtbedden erin.

Terwijl het Midtown Hostel er op de website zo veelbelovend uitzag. Grote vintage bedden, gezellige kleedjes en dikke dekbedden. En dat voor maar zeven euro per nacht! Goedkoop was in dit geval dus duurkoop. En klagen hielp niets. Weglopen wel. Dus voor nog eens zeven euro sliepen we de volgende dag in het briljante Chili Hostel.

In 9.5 uur naar Praag

VRIJDAG 20 FEBRUARI

'Wij hebben al sinds de jaren zeventig geen lifters meer meegenomen', zegt de keurige dame met de Volvo. 'Je hoorde toch wel veel enge verhalen hè? Maar jij was zo enthousiast, dat ik het niet over mijn hart kon verkrijgen je hier te laten staan.'

Hier is een winderig tankstation tussen Halle en Dresden, met een Burger King en heel veel zo goed als lege auto's die niet richting Dresden rijden. De grote, grijze, volgepakte Nederlandse Volvo voelt als onze laatste hoop, hoewel we pas een half uurtje op een nieuwe lift stonden te wachten. Maar dat lijkt lang, want tot nu toe verliep het liften meer dan voorspoedig. Want het is koud en ik heb mijn muts in de auto laten liggen, die ons richting Magdeburg bracht.

Advocaat met een boek

De dag was vrij voorspoedig begonnen. Om half acht stond ik met liftpartner M. bij het liftpunt aan het begin de A28 met onze duim omhoog en een bordje ' Apeldoorn' in de andere hand. Al snel stopte er een grote Volvo. Een kalende advocaat met de looks van mr. Doedens en het krakende stemgeluid van mr. Moskowicz bracht ons in een kleine drie kwartier naar Deventer. Hij nam altijd lifters mee op vrijdag. ' En die gaan altijd allemaal richting Berlijn.' Wij niet, wij koersden richting Praag.

Terwijl ik pogingen deed om over deze eerste lift te Twitteren, vertelde de advocaat vol trots over het door hem geschreven boek: een opzoekboek met een boel cijfertjes en stambomen over het Utrechtse dorp Odijk. Het lag zelfs op de achterbank en al 'oh'end' en 'ah'end kwamen we aan bij een tankstation bij Deventer.

Stukje omrijden

Daar hadden we geluk. Eerst ontmoetten we medelifters W en H, die al snel een nieuwe lift hadden tot aan de grens. Maar ons ging het beter af. In een glimmende Audi A8, bekleed met wit leer en voorzien van stoelverwarming, reden wij helemaal naar Osnabrück, terwijl de blonde eigenaar eigenlijk naar Bremen moest. Een uurtje omrijden? Geen probleem!

Hij handelde in vrachtwagens en liet ons onderweg meegenieten van zijn zakelijke telefoontjes met Spanje, Portugal en Duitsland. Ook in de truckhandel heeft de kredietcrisis toegeslagen; de bezorgde werknemer die opbelde over de voorgenomen inkrimping van het bedrijf, werd echter onmiddellijk gerustgesteld. 'Het is even niet anders Harry, maar ik ben blij dat ik het zo kan oplossen. Anders zouden er veel meer mensen op straat komen te staan.'

Romantisch weekend

Nederlandse auto's op vrijdag op een tankstation in Osnabrück... waar gaan die naartoe? Juist. Naar Berlijn! De tankende onderwijzer keek nogal wantrouwend toen ik hem vroeg waar hij heen ging, maar mijn liefste glimlach deed wonderen. Ook zijn vrouw zat te glunderen, voorin de auto. ZIj had zojuist een reisgidsje over Berlijn opengemaakt en begreep nu eindelijk waarom ze vanochtend ineens haar koffer had moeten pakken... In Magdeburg zetten ze ons eruit en togen wij, samen met een Duitse soldaat, richting zuiden.

En daar stonden we dus in Halle, bij de Burger King. Ik sprong stoepje op, stoepje af, lachte vriendelijk naar elke voorbijganger, zwaaide met mijn duim en een bordje 'Dresden', trok een pruillip, at eens een boterham, gaapte en liet langzaam de moed in mijn schoenen zakken. Hier kwamen we natuurlijk nooit weg. De mensen vonden ons vast links, langharig tuig. Vieze stinkende lifters. Profiteurs. Asocialen.

Brabantiarekje

En toen zag ik dus die grote grijze Volvo. Met een kofferbak vol hout, koffers, dekbedhoezen en een draadstalen rekje. En een heel lieve eigenaresse, mevrouw Van D., die ons, in tegenstelling tot haar belamswollentruide echtgenoot, graag meeneemt. 'Jullie gaan richting Dresden? Oh, wij rijden naar Praag, dus we zetten jullie wel even af!' 'Naar Praag?', vraag ik met mijn liefste glimlach. 'Daar gaan wij ook naartoe... zouden we dan heel misschien helemaal mee mogen?'

Manlief mort nog een beetje, maar mevrouw Van D, gestoken in een roze geruite blouse, duikt al op haar knieën de achterbak in. Er moet een hoop verschoven worden, om zowel ons als onze backpacks een plaatsje te geven. 'We doen zaken met Tsjechië', vertelt ze, meerdere keren, trots, terwijl ze pepermuntkussentjes presenteert. Dat verklaart het stalen rekje: het is een monster voor een apparaat van Brabantia. De blokken hout zijn voor de open haard in hun eigen huis, dat vlakbij Pilzen staat.

Het huis, dat groot is en desondanks bijna niets kostte, heeft zelfs een oppasser: een oud, alcoholistische mannetje dat in een soort plaggenhutje in de tuin woont. In eerste instantie zat hij daar om ervoor te zorgen dat mede-Tsjechen er tijdens de verbouwing niet de bouwplaats kwamen leegroven, maar omdat meneer en mevrouw Van D. het wel prettig vinden dat er ook iemand een oogje in het zeil houdt als zij er niet zijn, mocht hij blijven. Ze onderhouden hem een beetje. 'We hebben net zijn huisje verbouwd en ik neem hem weleens mee uit eten', vertelt meneer Van D. 'Vindt 'ie oergezellig. Ik versta weliswaar niks van wat 'ie zegt, maar dat maakt niks uit.' Ook leuk: de huizenoppasser is als een kind zo blij met de oude kleren van meneer Van D. 'Dan zie je je oude spullen ook nog eens terug hè?'

Voor de deur

En zo babbelen we gezellig door, terwijl de TomTom ons, met Praag in zicht, van de snelweg afleidt. Meneer Van D. rijdt flink door en mevrouw van D. is bang voor de onverwachte bochten. Ik eigenlijk ook. Ik fantaseer over een bewusteloze Neeltje, die pas na een paar dagen in een Tsjechische berm wordt teruggevonden, half opgegeten door de ratten. Maar daar is de snelweg alweer en we tuffen door naar het centrum van Praag. Want meneer en mevrouw van D. staan erop om ons voor de deur van het Midtown Hostel in Praag 2 af te zetten. Na een reis van 9.5 uur, waarvan drie in de auto van meneer en mevrouw Van D, nemen we afscheid. Met drie dikke zoenen en een visitekaartje op zak. Meneer van D. rijdt vaker naar Tsjechië, en we mogen altijd bellen voor een lift.

Op naar Rokytnice nad Jizerou ! (1)

Er ligt een 'to do-list' op mijn bureau. Daarop staat:

- Katern afmaken

- Broodjes kopen

- Kauwgom kopen

- Coltrui kopen

- Tas inpakken?

- Slaapzak mee? (Het antwoord is 'nee', weet ik inmiddels)

Maar het belangrijkste dat me te doen staat voordat ik morgenochtend kan vertrekken is: bordjes maken. Morgen ga ik naar Praag, om maandag door te reizen naar Rokytnice nad Jizerou in het Tsjechische Reuzengebergte, om te gaan skiën. Ik ga niet met een jolige bus vol dronken pubers, maar liftend met achttien vrienden. En wie gaat liften, heeft kartonnen bordjes met de bestemming nodig.

Als het meezit, leggen liftvriend M. en ik de 863 kilometer naar Praag in een uurtje of veertien af. Dan zitten we morgenavond om negen uur prinsheerlijk aan een spotgoedkope halve liter. Als het niet zo goed gaat, staan we de helft van de tijd bibberend aan de kant van de weg, of hangen we lusteloos tegen de gevel van een Duits tankstation. Als ik niet bevroren of overreden ben, bericht ik morgen hoe het ging, hier en op www.volkskrantreizen.nl/neeltje

Nu eerst maar eens een kartonnen doos verknippen en bordjes maken. De bestemmingen? Apeldoorn, Enschede, Osnabrück, Hannover, Leipzig en dan uiteindelijk Praag. En dan maar hopen dat we er tussendoor geen meer hoeven te schrijven.